|
|
Mediacja szansą na odciążenie sądówOd 1 stycznia 2016 r. zaczną obowiązywać przepisy ustawy dotyczącej
wspierania polubownych metod rozwiązywania sporów. Zakładają one
upowszechnienie wykorzystywania mediacji i arbitrażu w sprawach
cywilnych. Służyć temu będzie wprowadzenie systemu usprawnień
proceduralnych i organizacyjnych, które mają zachęcać strony do prób
polubownego rozwiązania sporu przed skierowaniem sprawy do sądu lub w
toku postępowania sądowego a także zapewnić wysoką jakość usług
mediacyjnych.
Przyjęte zmiany mają na celu skrócenie i usprawnienie procesów
sądowych oraz obniżenie kosztów sporów, zarówno po stronie obywateli jak
i państwa. Szersze wykorzystanie mediacji umożliwi stronom sporu
zakończenie konfliktu w tańszy, szybszy i mniej sformalizowany sposób
niż na drodze sądowej a przedsiębiorcom pozwoli zachować dotychczasowe
relacje gospodarcze.
Ustawa przygotowana została przez Ministerstwo Gospodarki we
współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości. Bazę projektu stanowiły
rekomendacje wypracowane przez zespół ekspertów: sędziów, adwokatów,
radców prawnych, mediatorów oraz przedstawicieli środowisk akademickich.
Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych innych ustaw w
związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów 24
września 2015 r. została podpisana przez Prezydenta RP.
I. Główne zmiany w zakresie mediacji
- Wprowadzenie obowiązku informowania w pozwie czy strony podjęły
próbę polubownego rozwiązania sporu przed skierowaniem sprawy do sądu. W
przypadku, gdy nie podjęto takiej próby, powód powinien wyjaśnić
przyczyny. To uświadomi stronom, że każdy spór powinien zostać
poprzedzony oceną, czy sprawa może zostać zakończona polubownie, a także
ułatwi sędziemu podjęcie decyzji o skierowaniu stron do mediacji w toku
postępowania sądowego.
- Wzmocnienie obowiązku informowania przez sąd o możliwości
skierowania sprawy do mediacji, szczególnie na wstępnym etapie
postępowania. Podkreślony zostanie obowiązek sędziego do dokonania
oceny, czy sprawa może zostać rozwiązana poprzez mediację. Sędzia będzie
mógł nakazać stronom wzięcie udziału w spotkaniu informacyjnym, na
którym uzyskają informację na temat mediacji, albo wezwać strony na
posiedzenie niejawne. Sąd będzie mógł skierować strony do mediacji na
każdym etapie sprawy a także więcej niż raz w toku postępowania.
- Uporządkowanie kwestii proceduralnych dotyczących mediacji. Strony
uzyskają pierwszeństwo przy wyborze mediatora. Mediator będzie mógł
zapoznać się z aktami sprawy zaraz po przystąpieniu stron do mediacji.
Dane kontaktowe stron sąd przekaże mediatorowi w jak najkrótszym czasie,
a mediacja będzie mogła zostać wyznaczona na okres do 3 miesięcy.
- Jeżeli nie dojdzie do wszczęcia mediacji przedsądowej z powodów
niezależnych od wierzyciela (np. druga strona nie wyrazi zgody na
mediację), wierzyciel zachowa pozytywne skutki związane z przerwaniem
biegu przedawnienia roszczenia, jeżeli wniesie pozew w terminie 3
miesięcy.
- Wprowadzenie wymagań dotyczących kwalifikacji stałych mediatorów w
celu zagwarantowania wysokiej jakości usług. Mediatorzy posiadający
odpowiednią wiedzę i umiejętności będą mogli zostać wpisani na dostępną w
Internecie listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu
okręgowego.
- Zaliczenie kosztów mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez
sąd do kosztów sądowych, co umożliwi zwolnienie osób niezamożnych od
kosztów mediacji.
- Stworzenie systemu zachęt finansowych dotyczących kosztów sądowych,
np. wniosek o zatwierdzenie ugody pozasądowej zawartej przed mediatorem
zostanie zwolniony od opłaty sądowej. Jeżeli do zawarcia ugody dojdzie
przed rozpoczęciem rozprawy, sąd zwróci stronom całość uiszczonej opłaty
sądowej.
- Przy ustalaniu wynagrodzenia adwokata oraz radcy prawnego sąd
weźmie pod uwagę jego zaangażowanie w czynności podjęte w celu
polubownego rozwiązania sporu również przed wniesieniem pozwu.
- Sąd uzyska możliwość obciążenia strony, która w sposób oczywiście
nieuzasadniony odmówiła poddania się mediacji częścią kosztów powstałych
na skutek zdecydowanie nagannego i nielojalnego zachowania strony
względem sądu lub przeciwnika procesowego.
- Umocowanie prawne funkcji koordynatora ds. mediacji w sądach
okręgowych. Zadaniem koordynatora będzie zapewnienie sprawnej
komunikacji pomiędzy sędziami i mediatorami a także współpraca przy
organizowaniu spotkań informacyjnych prowadzonych przez stałych
mediatorów. Koordynatorem wyznaczony zostanie sędzia, lider mediacji w
swoim środowisku.
- Na liście stałych mediatorów prowadzonych przez prezesów sądów
okręgowych na wniosek mediatora znajdzie się informacja dotycząca wpisu
mediatora na listy prowadzone przez organizacje pozarządowe i uczelnie.
Dodatkowa informacja poszerzy zakres danych dostępnych stronom oraz
sędziemu i przyczyni się do ułatwienia podjęcia decyzji o wyborze
mediatora.
II. Zmiany w zakresie arbitrażu
- Wprowadzenie jednoinstancyjności prowadzonych w sądach powszechnych
spraw ze skarg o uchylenie wyroku sądu polubownego oraz o uznanie i
stwierdzenie wykonalności wyroków zagranicznych sądów polubownych oraz
ugód zawartych przed tymi sądami.
- Skrócenie terminu na wniesienie skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego z trzech do dwóch miesięcy.
źródło http://ms.gov.pl/pl/informacje/news,7535,mediacja-szansa-na-odciazenie-sadow--ustawa.html
|